Biến Tốc là gì? ⚙️ Nghĩa, giải thích trong kỹ thuật
Biến tốc là gì? Biến tốc là động từ có nghĩa là làm thay đổi tốc độ, dùng để chỉ quá trình điều chỉnh vận tốc của máy móc, phương tiện hoặc hoạt động thể chất. Trong tiếng Anh, biến tốc được dịch là “gear”. Cùng VJOL tìm hiểu chi tiết về hộp biến tốc, chạy biến tốc và các ứng dụng thực tế ngay sau đây!
Biến tốc nghĩa là gì?
Biến tốc là từ ghép Hán Việt, trong đó “biến” nghĩa là thay đổi, “tốc” nghĩa là tốc độ. Định nghĩa biến tốc là làm thay đổi tốc độ của một vật thể, máy móc hoặc hoạt động nào đó.
Trong đời sống, biến tốc được sử dụng phổ biến trong hai lĩnh vực chính:
1. Cơ khí – Ô tô xe máy: Hộp biến tốc (hay còn gọi là hộp số) là thiết bị có chức năng thay đổi công suất và tốc độ từ động cơ đến bánh xe. Nhờ hộp biến tốc, xe có thể điều chỉnh gia tốc phù hợp với địa hình và nhu cầu di chuyển.
2. Thể thao: Chạy biến tốc là phương pháp tập luyện chạy bộ với việc thay đổi tốc độ liên tục, xen kẽ giữa chạy nhanh và chạy chậm hoặc nghỉ ngơi.
Nguồn gốc và xuất xứ của biến tốc
Từ “biến tốc” có nguồn gốc từ tiếng Hán Việt, được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực cơ khí và kỹ thuật để mô tả quá trình thay đổi tốc độ vận hành.
Trong tiếng Anh, biến tốc được dịch là “gear” (danh từ) hoặc “to change speed” (động từ). Hộp biến tốc được gọi là “gearbox” hoặc “transmission”. Từ này được sử dụng khi cần mô tả việc điều chỉnh tốc độ của động cơ, máy móc hoặc trong các bài tập thể dục thể thao.
Biến tốc sử dụng trong trường hợp nào?
Biến tốc được sử dụng trong các ngữ cảnh: kỹ thuật cơ khí (hộp biến tốc xe máy, ô tô), thể thao (chạy biến tốc, tập luyện interval), và công nghiệp (máy móc cần điều chỉnh tốc độ vận hành).
Các ví dụ, trường hợp và ngữ cảnh sử dụng biến tốc
Dưới đây là một số ví dụ minh họa cách sử dụng từ “biến tốc” trong các tình huống thực tế:
Ví dụ 1: “Hộp biến tốc xe máy giúp thay đổi công suất từ động cơ đến bánh xe.”
Phân tích: Trong ngữ cảnh cơ khí, hộp biến tốc (hộp số) là thiết bị quan trọng giúp xe điều chỉnh tốc độ phù hợp.
Ví dụ 2: “Chạy biến tốc giúp cải thiện sức khỏe tim mạch và đốt cháy mỡ hiệu quả.”
Phân tích: Trong thể thao, chạy biến tốc là phương pháp tập luyện xen kẽ chạy nhanh và nghỉ ngơi, mang lại nhiều lợi ích sức khỏe.
Ví dụ 3: “Máy tiện CNC có hệ thống biến tốc tự động để điều chỉnh tốc độ cắt.”
Phân tích: Trong công nghiệp, biến tốc giúp máy móc hoạt động linh hoạt theo yêu cầu gia công.
Ví dụ 4: “Xe tay ga sử dụng hộp số tự động điều chỉnh biến tốc dựa trên tốc độ động cơ.”
Phân tích: Hộp số tự động (CVT) trên xe tay ga tự động thay đổi tỷ số truyền mà không cần sang số thủ công.
Ví dụ 5: “Vận động viên điền kinh thường tập chạy biến tốc để nâng cao thể lực.”
Phân tích: Phương pháp HIIT (High-Intensity Interval Training) chính là hình thức chạy biến tốc phổ biến trong thể thao.
Từ trái nghĩa và đồng nghĩa với biến tốc
Dưới đây là bảng tổng hợp các từ đồng nghĩa và trái nghĩa với “biến tốc”:
| Từ Đồng Nghĩa | Từ Trái Nghĩa |
|---|---|
| Thay đổi tốc độ | Đều tốc |
| Điều tốc | Định tốc |
| Chuyển tốc | Ổn định tốc độ |
| Tăng giảm tốc | Không đổi tốc độ |
| Sang số | Giữ nguyên tốc độ |
| Điều chỉnh vận tốc | Cố định vận tốc |
| Biến đổi tốc độ | Duy trì tốc độ |
| Chạy ngắt quãng | Chạy đều |
Dịch biến tốc sang các ngôn ngữ
| Tiếng Việt | Tiếng Trung | Tiếng Anh | Tiếng Nhật | Tiếng Hàn |
|---|---|---|---|---|
| Biến tốc | 變速 (Biàn sù) | Gear / Speed change | 変速 (Hensoku) | 변속 (Byeonsok) |
Kết luận
Biến tốc là gì? Tóm lại, biến tốc có nghĩa là làm thay đổi tốc độ, được ứng dụng phổ biến trong hộp số xe cơ giới và phương pháp tập luyện thể thao. Hiểu rõ khái niệm này giúp bạn vận dụng hiệu quả trong đời sống và công việc.
