Chễm Chệ hay Chễm Trệ đúng chính tả? Ý nghĩa là gì?
Chễm chệ hay chễm trệ – đâu là từ đúng? Rất đơn giản: chễm chệ là lựa chọn chính xác. Muốn biết cách nhận biết nhanh và không bao giờ sai? Hãy cùng Tạp chí khoa học Việt Nam trực tuyến (VJOL) khám phá lý do vì sao sự nhầm lẫn này lại phổ biến đến thế!
Chễm chệ hay chễm trệ đúng chính tả?
Chễm chệ là cách viết đúng chính tả trong tiếng Việt. Đây là tính từ chỉ tư thế ngồi hoặc đặt một cách nổi bật, choán nhiều chỗ ở vị trí dễ thấy.
Nhiều người viết sai thành “chễm trệ” do nhầm lẫn âm “ch” với “tr”. Sự nhầm lẫn này thường xảy ra khi phát âm không rõ hoặc liên tưởng sai với từ “trì trệ”. Để tránh nhầm lẫn này, bạn có thể sử dụng các công cụ kiểm tra chính tả online để xác minh cách viết đúng của từ “Chễm chệ” trong các văn bản quan trọng.
Chễm chệ nghĩa là gì?
Chễm chệ là ngồi hoặc đặt ở vị trí cao, nổi bật, dễ thấy. Từ này thường dùng để miêu tả vật hoặc người ở vị trí thu hút sự chú ý.
Trong miêu tả, chễm chệ mang sắc thái phê phán nhẹ. Khi nói ai đó “ngồi chễm chệ”, ta ám chỉ họ ngồi một cách phô trương, chiếm chỗ không đúng mực.
Chễm chệ còn dùng cho vật được đặt ở vị trí quá nổi bật. “Biển quảng cáo chễm chệ” nghĩa là biển đặt ở vị trí quá lộ liễu, gây mất mỹ quan.
Từ “chễm chệ” là từ láy thuần Việt, tạo nên từ âm thanh gợi hình ảnh. Âm “chễm” kết hợp với “chệ” tạo cảm giác về sự to lớn, chiếm chỗ.
Ví dụ về cụm từ chễm chệ:
- Ngồi chễm chệ giữa phòng khách.
- Biển hiệu chễm chệ trước cửa.
- Tượng đài chễm chệ giữa quảng trường.
- Chữ ký chễm chệ trên văn bản.
- Xe hơi đỗ chễm chệ lối đi.
- Bàn thờ chễm chệ trong nhà.
- Logo chễm chệ trên sản phẩm.
- Ghế ngồi chễm chệ sân khấu.
Chễm chệ là từ miêu tả sinh động trong tiếng Việt. Việc viết đúng từ này giúp diễn đạt chính xác hình ảnh muốn miêu tả.
Chễm trệ nghĩa là gì?
Chễm trệ thường bị hiểu nhầm do liên tưởng với “trì trệ”. Người viết nghĩ “trệ” có nghĩa chậm chạp nên ghép với “chễm”, nhưng đây là sai lầm về ngữ nghĩa.
Cụm từ “chễm trệ” không tồn tại trong tiếng Việt. “Trệ” nghĩa là tắc nghẽn, không thể kết hợp với “chễm” theo nghĩa ngồi nổi bật. Lỗi này do phát âm không rõ.
Bảng so sánh chễm chệ và chễm trệ
| Yếu tố | Chễm chệ | Chễm trệ |
|---|---|---|
| Phát âm | /t͡ɕem˧˩˧ t͡ɕɛ˧˨ʔ/ | Không có phát âm chuẩn |
| Ý nghĩa | Ngồi/đặt nổi bật | Không có nghĩa |
| Từ điển | Có trong mọi từ điển | Không tồn tại |
| Ngữ cảnh sử dụng | Miêu tả vị trí, tư thế | Không thể sử dụng |
| Nguồn gốc từ vựng | Từ láy thuần Việt | Không có nguồn gốc |
| Loại từ | Tính từ | Không xác định |
Phương pháp ghi nhớ chễm chệ đúng và nhanh gọn
Để tránh viết nhầm “chễm trệ”, cần phát âm rõ và hiểu nghĩa từ. Việc nhớ đúng giúp miêu tả chính xác hình ảnh.
- Phương pháp ngữ cảnh: Nhớ “chễm chệ” là ngồi nổi bật – cả hai từ đều có âm “ch”.
- Phương pháp so sánh từ gốc: “Chệ” trong “chễm chệ” láy với “chễm”, không phải “trệ” nghĩa tắc nghẽn.
- Phương pháp từ điển: Mọi từ điển đều ghi “chễm chệ”, không có “chễm trệ”.
- Mẹo phát âm: Phát âm rõ “CHỆ” với âm “ch”, không phải “trệ” với âm “tr”.
Xem thêm:
- Che chở hay che trở đúng chính tả? Nghĩa là gì?
- Say Sỉn hay Say Xỉn là đúng chính tả? Cách dùng từ chuẩn
Tổng kết
Chễm chệ là cách viết đúng duy nhất chỉ vị trí nổi bật. Lỗi viết “chễm trệ” do nhầm âm “ch” với “tr”. Hãy nhớ đây là từ láy với âm “ch” và phát âm chuẩn để viết đúng.
