Nguyễn Quốc Dũng, Bùi Lê Gôn

Tóm tắt: Ở nước ta hiện nay, việc gia công tạo hình các bề mặt xoắn vít chủ yếu được thực hiện bằng phương pháp cắt gọt truyền thống trên các máy tiện hoặc máy phay vạn năng với các loại dao cắt định hình. Phương pháp này chỉ có thể gia công được các bề mặt xoắn vít với profile đơn giản, bước không đổi và thường đòi hỏi phải thiết kế - chế tạo dao định hình. Do phụ thuộc vào việc gá đặt dao, profile của lưỡi cắt,... nên độ chính xác và năng suất gia công thấp. Bài báo này trình bày một phương pháp gia công bề mặt xoắn vít Arsimet trên máy phay CNC 4÷5 trục bằng dao phay ngón với sự trợ giúp của các phần mềm CAD/CAM. Trình tự gia công gồm bốn bước: 1 - Mô hình hóa bề mặt xoắn vít bằng CAD. 2 - Ứng dụng CAM để sinh chương trình NC. 3 - Gia công tạo hình bề mặt xoắn vít Arsimet trên máy CNC 4÷5 trục. 4 - Ứng dụng kỹ thuật ngược với máy đo tọa độ 3 chiều (CMM) để kiểm tra độ chính xác. Phần thực nghiệm được tiến hành với mô hình bề mặt xoắn vít Arsimet thiết kế trên Inventor, gia công tạo hình trên máy CNC DMU100 với trợ giúp của phần mềm TOP SOLID. Mẫu chế thử được kiểm tra profile và bước trên CMM Brown& Sharp 544. Kết quả chế thử bước đầu cho thấy sự ưu việt của phương pháp và hy vọng có thể triển khai ứng dụng rộng rãi trong thực tiễn.
Summary: Nowadays in Vietnam, the generations of screw surfaces are performed mainly by traditional cutting methods on universal lathe or milling machine with specific cutting tools. These methods may generate only simple screw surfaces with a constant pitch and requiring designing and manufacturing specialized cutting tools. The accuracy and productivity are not high and depend on the skill of operator and the accuracy of cutting tools, etc. On this paper the authors present a method of generating screw surfaces on 5-axis CNC milling machine by the aid of CAD/CAM software. This method is performed by four basic steps: 1 - Modelling the screw surfaces by CAD. 2 - Applying CAM to generate NC programme. 3 - Generating screw surfaces on 5 - axis CNC milling machine. 4 - Applying CMM to check the accuracy. The experiments are performed on screw surfaces model Arsimet designed by INVENTOR, machining on CNC DMU100 with asistance of TOPSOLID. The profile and pitch of manufactured specimen are checked by CMM Brown & Sharp 544. The experimental results show the advantages of the method and it’s hopeful that the method will be applied broadly in practice.